In gemeente De Ronde Venen staat, ten westen van Mijdrecht, de ontwikkeling van de nieuwe woonwijk 'Het Oosterland' gepland voor 2025. De wijk en de omgeving rondom de wijk worden een groene oase, met als basis de oorspronkelijke landschapsstructuur en water. Hierdoor kunnen bewoners straks volop van de buitenomgeving genieten. In de plannen is ook de bereikbaarheid van het aangrenzende buitengebied meegenomen: twee miljoen euro van de opbrengsten van Het Oosterland zal worden gebruikt om de ambities van Groen Groeit Mee te realiseren. Dat is niet alleen gunstig voor de wijk en de gemeente, maar ook voor de regio.
“Het Oosterland wordt een landelijke wijk met verschillende typen woningen, veel groen, water, mooie lanen, kleine straatjes en een dorpse sfeer,” vertelt beleidsadviseur landschap en natuur Gabriëlle Mennen van gemeente De Ronde Venen. “We zorgen voor een goede aansluiting op het naastgelegen Wickelhofpark, zodat dit gebied toegankelijk wordt voor iedereen. Ook de verbinding met de andere omliggende gebieden is een aandachtspunt. Denk aan de Kerkvaart aan de noordzijde, waar we een brug overheen gaan maken zodat Amstelhoek, Uithoorn en de Stelling van Amsterdam beter bereikbaar worden voor wandelaars en fietsers.”
De tekst gaat verder onder de foto
Aan de zuidkant van de nieuwe wijk ligt de Hoef, waar veel kinderen nu nog over een landweggetje naar school fietsen. “Doordat er vanuit de grondopbrengsten van Het Oosterland geld wordt vrijgemaakt om de verbindingen met de omgeving aan te pakken, kunnen we hier nu een veilige fietsroute van maken,” aldus Gabriëlle.
Biodiversiteit door verbindingen naar buiten toe
Ook aan biodiversiteit is aandacht besteed. In het midden van het plangebied komt een groen-blauwe zone, die ruimtelijk aansluit op het Wickelhofpark. Daarnaast worden er natuurvriendelijke oevers gecreëerd. “Vanaf het begin van het traject hebben we de ambitie om de landschappelijke elementen weer in het gebied terug te brengen en een landelijke en duurzame wijk te realiseren," vertelt Jenmy Vonk van Kavel Vastgoed. "Hoewel we toen nog niet bekend waren met het Groen Groeit Mee programma, hebben we al vroeg in het proces rekening gehouden met het karakteristieke landschap van langgerekte kavels en slootjes. Ook hebben we 90 vierkante meter groen per gerealiseerde woning in het plangebied ingepland. Dat is ruim boven het richtgetal van 75 vierkante meter in de Handreiking van Groen Groeit Mee.”
Balans vinden tussen belangen
Soms was het voor de projectontwikkelaar wel schipperen tussen de verschillende belangen die speelden. Jenmy: “Meer groen in de wijk betekent minder ruimte voor woningen en dus ook minder inkomsten. Maar wij waren ons ervan bewust dat, als je groen en water goed inzet, je daarmee ook het woongenot verhoogt. Een ander dilemma was dat we de grond zo min mogelijk wilden ophogen vanwege duurzaamheid, maar dit juist wel moesten doen vanuit het oogpunt van waterveiligheid. Ik denk dat we hier een goede middenweg in hebben gevonden, voornamelijk door intensief overleg binnen de projectgroep.”
De projectgroep bestond uit Kavel Vastgoed en haar adviseurs (zoals het stedenbouwkundig bureau Wissing en landschapsarchitectenbureau Veenenbos en Bosch) en verschillende disciplines van gemeente De Ronde Venen. Denk aan verkeer en mobiliteit, landschap en natuur, openbare ruimte, stedenbouw en water. "De betrokkenheid van zoveel partijen maakt de samenwerking soms wat complex," erkent Gabriëlle, "maar het zorgt er ook voor dat we ons allemaal sterk verbonden voelen om het project succesvol af te ronden.”
Recreatiegebieden bereikbaar maken
Gabriëlle: “Ik ben vanaf 2021 ambtelijk betrokken bij de ontwikkeling van Groen Groeit Mee. De ambitie om groen in nieuwe woonwijken te realiseren was duidelijk, maar minder duidelijk was hoe de ambitie om recreatieve voorzieningen in het buitengebied te realiseren kon worden ingevuld. Mensen willen immers niet alleen in hun tuin en parkjes recreëren, maar ook kunnen genieten van het omringende landschap. Nu ligt er heel wat landelijk gebied rondom Mijdrecht, maar dat is bijna allemaal landbouwgrond. Hoe ga je er dan voor zorgen dat mensen het buitengebied in kunnen? Wij hebben dat in onze planvorming opgelost door het buitengebied en de recreatiegebieden, die op grotere afstand liggen, beter bereikbaar te maken.”
De tekst gaat verder onder de visualisatie
Hoewel Groen Groeit Mee idealiter al aan het begin van de planontwikkeling zou moeten worden meegenomen, kwam de Handreiking Nieuwe Woongebieden pas in 2023 in beeld toen het concept bestemmingsplan al klaar was. “We ontvingen toen een zienswijze vanuit de provincie, waarin was aangegeven dat er nog onvoldoende rekening werd gehouden met Groen Groeit Mee. Hierin stond onder andere een richtgetal van 500 vierkante meter groen per gerealiseerde woning in een straal van vijf kilometer,” herinnert Jenmy zich. “Dat was best even schrikken, omdat we in ons plan vooral aandacht hadden besteed aan het groen bínnen ons plangebied. Samen met de gemeente en de provincie hebben we gekeken naar mogelijke aanknopingspunten. Zo konden we een aantal zaken koppelen, zoals de brug over de Kerkvaart en de veilige fietsroute naar De Hoef. Gelukkig bleek het richtgetal minder streng dan we aanvankelijk dachten. Bovendien hield ons plan vanaf het begin al rekening met de aansluiting op de omliggende gebieden, waardoor we niet achteraf extra groen en verbindingen met de omgeving moesten integreren.”
Groen Groeit Mee geeft groene ontwikkeling een formele status
De Handreiking Nieuwe Woongebieden is dan ook vooral waardevol om bestuurders en beleidsmakers van het belang van groene ontwikkeling te overtuigen, denkt Gabriëlle. “Als ontwerper gebruik je tools zoals de Groene Schakeltheorie en de Schijf van Vijf wel, maar de vraag is waar het geld vandaan moet komen om dit allemaal te realiseren. Er is zoveel concurrentie om ruimte voor woningbouw, klimaatmaatregelen en waterveiligheid, dat recreatie en natuur vaak achtergesteld worden. Dankzij de formele status van Groen Groeit Mee, waar veel gemeenten zich aan hebben verbonden, is er vanuit het bestemmingsplan van Het Oosterland maar liefst twee miljoen euro vrijgemaakt om de groen- en routestructuur op wijk- en regionaal niveau te verbeteren. Zonder Groen Groeit Mee was dat echt niet gelukt.”
Jenmy is het hiermee eens en benadrukt dat Groen Groeit Mee eerder in het proces naar voren zou moeten komen. "Wij laten een speciaal bureau de beleidsstukken scannen voordat we aan planontwikkeling beginnen, en Groen Groeit Mee had daar eerder uit moeten komen.” Jenmy denkt dan ook dat de provincie dit programma beter moet promoten bij gemeenten én projectontwikkelaars. “Groen Groeit Mee wordt nu snel opgevat als een zware en onrealistische eis, terwijl de provincie vooral mee wil denken om de kwaliteit van groen en landschap te verbeteren. Als je dit duidelijker maakt, dan schrikt dit projectontwikkelaars minder af en bevorder je de dialoog tussen de gemeente, de provincie en de grondeigenaar of ontwikkelaar. Wat mij betreft is de gemeente hier in de eerste plaats verantwoordelijk voor, maar natuurlijk kunnen wij hier goed in meedenken. Het zou daarom een enorm verschil maken als ook de projectontwikkelaars vanaf het begin bij de Groen Groeit Mee ambities betrokken worden."
Meer informatie en contact
Wil je meer weten over hoe gemeente De Ronde Venen aan de slag ging met de Handreiking Nieuwe Woongebieden van Groen Groeit Mee? Neem dan contact op met:
Gemeente De Ronde Venen
Gabriëlle Mennen
g.mennen@derondevenen.nl
Kavel Vastgoed
Jenmy Vonk
j.vonk@kavelvastgoed.nl
